Nếu một công ty có cơ cấu kinh tế yếu kém, và bộ máy quản lý không liêm chính, nó sẽ tạo điều kiện cho hệ thống kế toán yếu kém, thể hiện qua việc tạo ra các con số doanh thu ảo. Đây là cách làm giàu của những người như Bill Gates hay Warren Buffett. Các nhân viên môi giới có hàng trăm cách để làm việc này; họ khiến bạn phải mua phải bán dựa trên những thông tin về lãi suất, dựa trên báo cáo tình hình kinh doanh trong quý tăng hay giảm, và dựa trên bất cứ lời khuyên nào của các nhà phân tích mà họ kiếm được.
Sai lầm phổ biến này chi phối toàn bộ thị trường và được nuôi dưỡng bằng những nhà quản lý quỹ phải phục vụ công chúng chỉ nhìn ngắn hạn. Nếu đúng như vậy, và công ty làm ăn tốt về lâu dài, thì cổ phiếu của bạn cũng tăng theo. Nghệ thuật ở đây không phải là tìm ra cơ hội đầu tư đúng, chỉ đơn giản là biết rằng mình có câu trả lời đúng cho câu hỏi đúng.
Bài tập này giúp ông rất nhiều trong việc điều chỉnh suy nghĩ của mình về cách làm giàu tiền tỉ. Nhưng trong chứng khoán, không phải như trò chơi trong sòng bạc, rủi ro chênh lệch rất nhiều giữa các loại chứng khoán khác nhau, tùy thuộc vào hai yếu tố - chất lượng kinh doanh của công ty và cái giá bạn trả cho cổ phiếu của họ so với chất lượng này. Bạn sẽ không biết được là mình đang trả giá quá cao cho đến khi quá muộn.
CEO có thể phạm sai lầm miễn là vẫn mang về tiền bạc cho cổ đông. David và tôi cho rằng sẽ rất thú vị nếu cho ra một tập hợp những thuyết giảng của Warren Buffett, bằng những câu mà theo chúng tôi là thật sự khai sáng về đầu tư, quản trị kinh doanh, về cách chọn nghề nghiệp, và xây dựng một cuộc sống thành công. Những người biết chờ đợi sẽ nhận được điều tốt đẹp - với điều kiện bạn phải chọn được đúng những cổ phiếu cần giữ.
Đừng ngần ngại đòi giá thật cao khi bán, hay chào giá thật thấp khi mua Một trong những câu hỏi căn bản mà họ thường nêu ra cho nhau là Nếu bạn phải đặt toàn bộ số tiền vào một cổ phiếu và đi ra một hoang đảo trong 10 năm, bạn sẽ chọn cổ phiếu nào? Một phiên bản khác của câu hỏi là Bạn sẽ cảm thấy thoải mái mua vào cổ phiếu nào hôm nay cho dù họ có đóng cửa thị trường chứng khoán trong suốt 10 năm tới? Những câu hỏi này buộc bạn phải từ bỏ việc suy nghĩ ngắn hạn và bắt đầu nghĩ về dài hạn. Tôi có thể sai lầm, nhưng tôi biết rõ câu trả lời cho câu nói Tôi đang chi ra 32 tỉ đôla hôm nay để mua công ty Coca-Cola bởi vì.
Warren tin rằng con số bạn trả quyết định giá trị bạn nhận về - trả quá nhiều thì giá trị bạn nhận nhỏ đi; trả ít thì giá trị bạn nhận tăng lên. Ngay cả một thiên tài cũng có thể sai lầm về con đường phía trước. Warren đã áp dụng cách này rất thành công trong những năm 1950 và 1960.
Các nhân viên môi giới có hàng trăm cách để làm việc này; họ khiến bạn phải mua phải bán dựa trên những thông tin về lãi suất, dựa trên báo cáo tình hình kinh doanh trong quý tăng hay giảm, và dựa trên bất cứ lời khuyên nào của các nhà phân tích mà họ kiếm được. Warren học được rằng các công ty vĩ đại đôi khi cũng phạm những sai lầm có thể sửa chữa được nhưng chúng vẫn làm giảm giá cổ phiếu của họ trong ngắn hạn. Nếu bạn mua đúng công ty với giá hợp lý, thời gian chỉ càng làm tăng thêm giá trị của nó, giúp bạn càng giàu thêm khi giá cổ phiếu gia tăng phản ánh đúng tiềm năng của doanh nghiệp.
Liệu bạn có muốn bỏ ra 100 triệu đôla cho một công ty nếu nó chỉ mang đến cho bạn 1 triệu đôla mỗi năm? Hơi nghi ngờ. Sẽ đến một lúc bạn nên bắt đầu chỉ làm những gỉ mình muốn. Người ta phạm cùng một sai lầm nhiều lần trên thị trường chứng khoán - họ trả giá quá cao cho một công ty với hy vọng sẽ kiếm được tiền khi giá cổ phiếu của công ty tăng trong ngắn hạn.
Có những người có thể ra quyết định, nhưng cũng có những người không thể làm việc này. Tại sao lại rẻ đến thế? Bởi vì nếu nhìn ngắn hạn, Wall Street không cho rằng giá cổ phiếu sẽ tăng trong vòng một năm, mà đúng thế, nó không hề tăng. Khi thị trường chứng khoán sụp đổ năm 1973 - 74, bạn có thể mua Ogilvy & Mather, một trong những công ty quảng cáo mạnh nhất trên thế giới, với giá 4 đôla một cổ phiếu khi lợi nhuận mỗi cổ phiếu là 0,76 đôla, tương đương với tỉ lệ P/E (giá/lợi nhuận) là 5.
Trong thế giới của Warren, kể cả những việc nhỏ cũng rất quan trọng. Bà chỉ hiểu rất rõ một thứ trên thế giới, đó là làm thế nào để thu lợi nhuận từ việc mua bán đồ gỗ. Giá càng tăng thì thương vụ càng kém hấp dẫn, và nếu giá tăng quá cao, nó có thể là một thảm họa.