Nỗi đau đớn kinh niên trong thân thể bạn có thể là một người thầy rất khó tính. Chỉ có cách là trở nên ý thức về khối khổ đau sâu nặng này. Đó chỉ là áp suất của một sự căng thẳng quá mức hoặc của một năng lượng mạnh mẽ mà bạn cảm tháy ở đâu đó trong cơ thể bạn.
Và ngay cả những ý tưởng của bạn lúc bấy giờ cũng trở nên hữu ích hơn, vfi sự thông thái sâu rộng đó có thể thẳm thấu qua suy tư và làm cho những suy tư ấy trở nên hứng khởi hơn. Sĩ diện của tự ngã tuỳ thuộc vào sự so sánh mình với người khác, và sĩ diện thích được nuôi lớn thêm bằng sự tích luỹ của cải, hoặc kiến thức…Bản ngã của bạn sẽ bám víu vào bất kỳ một thứ gì. Khi bạn có một kinh nghiệm khoái lạc hay đớn đau, bạn có ý thức vêềkinh nghiệm đó.
Rất nhiều người vẫn chẳng có hạnh phúc, tuy họ đang sống trong hôn nhân hay đang có mối quan hệ luyến ái. Thật tuyệt vời biết bao khi bạn vượt lên trên những ham muốn và sợ hãi trong quan hệ luyến ái của bạn (55). Nhưng thực ra, chủ nghĩa giáo điều chỉ là những ngục tù của khái niệm.
Tình trạng tâm lý của người hấp hối và nghiệp lực của ngưòi ấy dã tạo ra lúc sinh tiền có ảnh hưởng rất lớn đến những gì sẽ xảy ra cho người đó khi họ đi qua sự chuyển tiếp này. Khi bạn đã học được cách chấp nhận, và nếu được chào đón những hồi kết thúc của một việc gì trong đời bạn, bạn sẽ thấy rằng cảm giác trống vắng mà bạn cảm thấy lúc ban đầu sẽ dần dần trở thành một cảm giác rộng thoáng và một niềm an bình sâu lắng ở trong bạn. Đó à lý do để bạn biết rằng tình thương và sự cao đẹp ở trong bạn sẽ không bao giờ tách rời được, dù những hình tướng bên ngoài của bạn có thể phôi pha.
Trong một quan hệ thân hữu, ta có thể nói với bạn mình: “Tôi trân quý tình bạn của chúng ta bấy lâu nay hơn là chuyện tôi đúng hay anh đúng. Nhu yếu có một người phối ngẫu và có con là một nhu yếu căn bản. Sự chấp nhận này cũng giúp bạn đi vào cõi an bình ở nội tâm, tức là sự tĩnh lặng.
Bạn có thể gọi đó là niềm vui, vì đó chính thực là cảm giác sống động của niềm an bình. Mỗi tế bào đều đang sống trong hiện hữu, trong trạng thái bạn không cần phải suy tư. Thói quen suy tư của chúng ta, khi được khuyếch đại qua khoa học và kỹ thuật, mặc dù tự thân điều đó không tốt mà cũng không xấu, cũng bắt đầu có tính huỷ diệt vì loại suy tư phát sinh từ trong đó không có gốc rễ từ ý thức.
Bạn có cần phải sống trong một hoàn cảnh khổ sở chỉ vì bạn chưa tìm ra được một người phối ngẫu, lập gia đình hay có con? Dĩ nhiên là không. (76) Thôi kình chống lại với những gì mà bạn cho là xấu: Thái độ phân biệt, ghét bỏ,…trong tình cảm khi cho một điều gì là xấu…lâu đời ở trong ta, tạo nên rất nhiều khổ đau và tranh chấp ở trong lòng. (71) Giai đoạn chuyển tiếp (của người hấp hối): Theo Tử Thư Tây Tạng, một cuốn sách dạy vêề những giai đoạn trong 49 ngày mà linh hồn người chết sẽ trải qua khi đi qua cái Chết, thì cái Chết thực sự là một giai đoạn chuyến tiếp chứ không phải điểm kết thúc của một đời người.
Cái Tâm ấy do thân thể tạo ra hay chính Tâm đã tạo nên một giấc mơ về một thân thể, giấc mơ về một thân thể của một con người? Khi bạn nhận ra rằng mình không phải là tiếng nói ồn ào đó và thôi không còn cả tin vào những gì tiếng nói ấy muốn bạn làm theo, đó là lúc bạn đã bắt dầu tỉnh thức, và không còn bị tiếng nói của tự ngã ấy khống chế. Nếu bạn đã có hiểu biết hơn, hay có ý thức hơn như bây giờ thì bạn đã không làm như vậy.
Chỉ cần tập nhìn và lắng nghe. Vừa Trần Nhân Tông vừa làm vua, vừa biết thực tập Thiền. Đó là Tâm dang nhìn vào cái vật mà chính Tâm đã sáng tạo ra.
Chân lý vượt lên trên tất cả những gì trí năng bạn có thể hình dung, lĩnh hội được. Lúc đó bạn không còn hành xử từ một rãnh mòn của thói quen nữa mà bây giờ bạn đã trở nên chân thực hơn. Bạn chính là nhận thức, là Cái Biết đó, mà không phải là thứ tâm thức đã bị ô nhiễm - tức cảm giác nhàm chán - vừa được bạn nhận biết.