Tương tự như thế, không phải ta cần phải có một cái gì đó không bị biến đổi và trường cửu để cho tính vô thường của mọi thứ được hiển bày? Nói một cách khác: Nếu mọi thứ, kể cả chính bạn, là vô thường, lúc đó liệu bạn có cách nào để nhận thức được tính vô thường này? Có phải nhờ chính bạn nhận thức được và chứng kiến tính mau tàn hoại của vạn vật, kể cả hình hài của chính bạn, mà bạn nhận ra rằng có một cái gì đó ở trong bạn không bị chi phối bởi quy luật vô thường? Hãy chấp nhận một cách sâu sắc tất cả mọi khía cạnh của kinh nghiệm mà bạn không có sự chủ động này, cảm xúc của bạn cũng như cảm giác đau đớn, khó chịu mà người hấp hối đang trải qua. Hãy chấp nhận sự hiện diện của những cảm xúc ấy.
Sự thực là: Bạn không phải là một con người có ý thức về một thân cây, một ý nghĩ, một cảm xúc hay một kinh nghiệm. Lúc đó,bạn chỉ có mặt với chính giây phúy này. Đặt tên hay dán nhãn hiệu lên một người hay một việc gì đấy chỉ là một thói quen, nhưng thói quen đó là điều bạn có thể bỏ được.
Chúng ta thường nhầm lẫn chân ngã của mình với những biểu hiện tạm bợ của hình tướng như: tên họ, địa vị, nghề nghiệp, danh tiếng, tài sản,…với bản chất chân chính của mình. Vì có sự điều khiển của một sự thông thái rộng hớn trí óc của con người. Bạn sẽ đồng thời gặp những thân cây gãy đổ ngả nghiêng và những gốc cây đang mục nát, những chiếc là bị thối rữa, những xác thú vật đang bị phân huỷ.
Đây là bản chất chân thật của mình. Đó là lý do người ta thường nhờ các thấy đến tụng kinh, cầu siêu hay nhờ các vị linh mục ban phép giúp cho linh hồn người chết cảm thấy nhẹ nhàng, yên ổn. Đối với tự ngã, cái Tôi là tích cực hay tiêu cực là chuyện không thành vấn đề.
Làm như thế, bạn sẽ cho rằng người khác là “sai” là bạn luôn luôn là “đúng”. Đối với tự ngã, cái Tôi là tích cực hay tiêu cực là chuyện không thành vấn đề. Vì tương lai sẽ chẳng bao giờ đến cả, ngoại trừ đang đến như phút giây hiện tại này, cho nên trông chờ về tương lai là một lối sống rất băng hoại.
Cái gì ở trong bạn đang nhận ra cảm xúc này? Điều cần nhớ là những cảm xúc đó đến rồi đi như mây trên trời. Cái Tâm ấy do thân thể tạo ra hay chính Tâm đã tạo nên một giấc mơ về một thân thể, giấc mơ về một thân thể của một con người?
Dĩ nhiên, bạn cần sẵn sàng chào đón một quan hệ hay hôn nhân xảy đến trong đời bạn, lúc đó chuyện có con là một điều sẽ làm bạn vui sướng. Chỉ khi nào trí năng ồn ào của bạn đã lắng xuống thì bạn mới có thể tiếp xúc được vơi thiên nhiên ở một mức độ sâu hơn và vượt lên được cảm giác cách biệt tạo nên bởi thói quen suy tưởng quá độ của mình. Lúc đó bỗng có những khoảng trống phát sinh giữa những ý tưởng – đó là không gian, là sự tĩnh lặng.
Nhưng thực ra, chủ nghĩa giáo điều chỉ là những ngục tù của khái niệm. Đó chính là bản chất chân thực của mình. Khả năng nhận thức được bản chất chân thực của chúng ta, vượt lên trên ngôn từ và hình tướng, một chiều không gian vượt thoát, chiều không gian đó sẽ bị biến mất ra khỏi đời sống của chúng ta vì cái Chết chính là một cánh cửa để đưa bạn đi vào chiều không gian đó.
Ta không thể và cũng không cần tạo ra sự tĩnh lặng. (51) Bi kịch đau thương: Khi vô thức, bạn để cho bản ngã của mình thêu dệt, vẽ vời những gì đang xảy ra thì mỗi chuyện không may xảy ra đều dễ trở thành một bi kịch. Có gì khó khăn đâu khi bạn phải chấp nhận điều này.
Con nai rất thoải mái được là một con nai. Chỉ có cách là trở nên ý thức về khối khổ đau sâu nặng này. Bạn sẽ cảm thấy đồng nhất với những gì bạn đang cảm nhận qua sự tĩnh lặng.