Như xương vai có hai trung tâm lắt léo dính lại từ 16 đến 18 tuổi. từ trước tôi lầm những nữ sinh ngồi trong lớp như Phật đúc, không biết gì. Họ muốn trong số bạn chơi, bạn lớp có một tâm hồn như ý, chia sớt riêng nguồn tâm sự vô bờ bến của họ.
Nếu bước vào những chủng viện hay nam tu viện công giáo rồi tưởng tượng một tâm hồn bạn trai vô tín ngưỡng sai lạc với một tâm hồn bạn trai tĩnh tu ta thấy có bao nhiêu khác nhau. Là trong lãnh vực tình cảm, sau thời gian giận giữ, oán thù, tình cảm, chia tay với ai, người bạn trai để những kỷ niệm giữa mình và kẻ ấy lên meo chớ không mấy khi nhắc lại mà làm cho kẻ ấy đau lòng. Người ta không thấy làm lạ khi không có gọng kèm hôn nhân , họ làm hại dễ dàng bao nhiêu lòng băng tuyết của thiếu nữ, thay đổi bạn tình như thay áo.
Tận gốc kẹt cõi lòng họ thấy thiếu một cái gì, cái gì đó không tên, không tuổi. Trong khoảng 13 đến 25, đầu thêm sức nặng và các bộ phận được gân guốc hơn. Có lẽ họ chưa để ý giá trị danh ngôn nầy của Gustave Le Bon: một lời nói ngọt có hiệu năng hơn một câu nói hay.
Tôi mượn lời nầy của J. Lắm lúc nhà giáo dục phải bực mình vì khi thấy mình thuyết trình những vấn đề hết sức tế nhị thì họ lại ngó cách lơ mơ. Có nhiều vợ chồng hợp pháp mà trong thâm tâm vẫn cho các việc tính giao là xấu.
Nhưng rất giàu lòng hy sinh vì bảntính tự nhiên quảng đại. Trên màn bạc ái tình nhiều phen bị quăn vô chuồng lợn. Tôi ăn no, ăn no xong tôi treo cổ cha vì cha bắt tôi sống trưởng giả.
Họ chưa gặp những gay cấn rơi lụy kiểu Musset, Georgges Sand để viết lòng ra bằng máu lệ đâu. Giữa cuộc giao tế xã hội, bạn gái không phải chủ trương giả dối nhưng ưa làm cho các việc ra phiền toái. Nhưng lý tưởng chân chính hiểu là ý lực đẹp nhất mà bạn đeo đuổi và đem ích lợi cho bạn và tha nhân.
Thầy giảng bài càng hấp dẫn họ càng đánh cờ, viết thư tình, ngủ càng dữ. Họ cũng biết khổ nhăn rằng khi giỡn với tình yêu mà bị gai nhọn vào xương. Cái tệ của lòng tự ái là đó.
Trước khi bước vào ngưỡng cửa hôn nhân , quả tim bạn như một cánh bướm thèm đậu. Trong lãnh vực giáo dục, người có trách nhiệm nên biết tâm lý ất để nắm nam thanh. Chế ngự tình yêu cho trầm tĩnh.
Người ta đã nhân danh tự do, giao thiệp rộng, giải trí, học tập thiên nhiên mà giết hại bao tâm hồn trong trắng. Những cơn nỗi phồng của người lạc quan ấy lại xẹp xuống thế lại bằng bầu khí sầu thảm tợ tang ma. Có nhiều bạn trai khéo léo, biết làm việc không thua người lớn, song có tật lười.
Phải tế nhị thu tâm họ mới thấy được hết những ưu khuyết của họ để ta đề cao hay bổ túc. Nếu thư xin chia buồn thì họ tưởng tượng có những ngấn lệ ấm ấm lăn trên lớp da mặt mịn ở một phương trời. Người ta thường thấy họ ưa làm việc, ưa chơi giỡn ở nơi có nhiều ánh sáng.